Araba kullanırken torkun ne olduğunu bilmek ve öneminin farkına varmak, güvenli ve kalifiye bir sürüş için mühimdir. Peki arabada tork nedir? Torkun arabalar ve motorlar üzerinde nasıl bir etkisi var? Cevaplar tork kavramını A'dan Z'ye ele aldığımız bu yazımızda.
En temel anlamıyla tork, bir döndürme kuvvetidir. Bunu bir somunu sökmek için anahtar kullandığınızı hayal ederek düşünebilirsiniz. Anahtarı somuna taktığınızda ve döndürmek için kuvvet uyguladığınızda, işte o noktada tork devreye girer.
Tork hesaplama işlemi, uygulanan kuvvetin, kuvvetin uygulandığı noktaya olan mesafe ile çarpılmasıyla yapılır. Bu tork formülü ışığında daha uzun bir anahtar kullanarak daha fazla tork elde edebilirsiniz. Tork birimi ise Newton metre (Nm) üzerinden hesaplanır. Kısacası tork nasıl hesaplanır dediğimizde uygulanan kuvvetin motor şaftına olan uzunluk ile çarpımı diyebiliriz.
İster benzinli ister dizel ister hibrit olsun, tüm motorlar belirli bir miktarda hem beygir gücü hem de tork üretir. Bu iki kavram birbiriyle bağlantılıdır ve motor gücünü farklı açılardan ifade eder. Hatta tork, bir motorun beygir gücünün hesaplanmasında bile kullanılır. Araç sahipleri, araçlarından bekleyebilecekleri performans hakkında bir fikir vermek için hem beygir gücü hem de tork ölçülür. Ana akım otomobiller ve kamyon motorları genellikle100 ila 400 Nm tork üretir. Bu tork, motorun içinde hareket eden pistonlar tarafından oluşturulur ve krank miline iletilerek motorun dönmesini sağlar. Daha sonra, şanzıman ve aktarma organları aracılığıyla tekerleklere aktarılır.Bir motorun ürettiği tork miktarı; motorun boyutu, tasarımı ve mühendislik detayları gibi birçok faktöre bağlıdır. Basitçe söylemek gerekirse, bir motor ne kadar fazla torka sahipse, o kadar güçlüdür ve ağır yük taşıma, römork çekme veya dik yokuşlara tırmanma gibi zorlu işlerde daha başarılı olur. Bu yüzden, özellikle yük taşıyan kamyonlar veya römork çeken araçlar için tork en kritik faktörlerden biridir.
Beygir gücü ve tork, bir aracın motor performansını ifade eden iki iki önemli kavramdır. Tork ve beygir arasındaki farkı incelerken, önce beygir gücü nedir, yakından bakmak gerekir. Beygir gücü, motorun genel kapasitesini tüm koşullarda iletir. Tork çıkışı ise en zor işi yaptığı belirli bir anda o motordan elde edilen en yüksek çıkışı iletir. Bir örnekle açıklamak gerekirse, beygir gücü, yeni aldığınız bir müzik sisteminin sürekli olarak sağladığı maksimum ses seviyesine benzetilebilir. Müzik sisteminin ne kadar güçlü olduğunu gösteren bir işaret olarak, beygir gücü sürekli performansla ilgilidir. Diğer yandan, müzik setinin bas sesleri, kısa süreli en yüksek “beat” seviyesine göre ölçülür, ki bu da torku temsil eder. Yani, beygir gücü bir müzik setinin genel sesi gibiyken, tork bas ses gibi belirli bir anın gücünü ifade eder. Her iki özellik de değerlidir ve bazı araçlar veya müzik türleri için biri, diğerine göre daha önemli olabilir. Beygir gücü, motorun genel performansının bir ölçümünü sağlar. Tork, motorun çok çalıştığında üretebileceği maksimum döndürme kuvvetinin basit bir ölçümünü oluşturur. Bu nedenle kamyonetler, küçük bir arabadan daha fazla tork üreten yüksek torklu motorlara sahiptir. Örneğin bir Toyota'nın Tundra pikabının motoru, 401 Nm'lik güçlü bir torkla desteklenen 381 beygir gücüne sahiptir. Bu yüksek tork seviyesi, sürücülere çekme, taşıma ve dik yokuşlara tırmanma gibi zorlu işlerin üstesinden gelme konusunda bol miktarda yetenek sağlar. Tersine, Toyota Corolla Hatchback, 168 beygir gücü ve 151 Nm torka sahip Dynamic Force dört silindirli motorla birlikte gelir. Bu araçta yüksek tork çıkışı gerekli değildir ve yakıt ekonomisi bir önceliktir, bu nedenle beygir gücü ve tork, tatmin edici performansı mükemmel yakıt verimliliğine karşı dengelemek için mühendisler tarafından ayarlanır.
İçten yanmalı motor tasarımında amacı, sürücüye düşük motor (dönüş) hızlarında bile yüksek tork sağlamaktır. Aynı zamanda tork, mümkün olan en geniş motor devir aralığında etkin bir şekilde uygulanması hedeflenir. Sürüş deneyimi açısından yüksek tork, sürücünün gaz pedalına basması ile motorun tepki vermesi arasındaki mümkün olan en kısa gecikme anlamına gelir. Sürücü, yola çıkarken veya sollarken yüksek torku büyük çekiş gücü olarak algılar. Bu nedenle erken uygulanan güçlü tork, sürücü için yüksek derecede kesinlik (sollama sırasında), harika bir sürüş keyfi ve verimli ateşleme anlamına gelir. Torkun iyi performans göstermesinin avantajlarını şu şekilde sıralayabiliriz:
Aracınızın torku ister yüksek ister düşük olsun, bütçe dostu trafik sigortası tekliflerini incelemek için hemen Hepiyi Sigorta’ya gelin!
Siz yolun tadını çıkarın, diğer olasılıklar teminat altında!
Zorunlulukları kolaylaştırmak için Hepiyi Sigorta!
