Güncelleme Tarihi : 12/11/2023
Okuma Süresi: 4 dk
Gerek sigorta poliçelerinde gerek iş anlaşmalarında ve gerekse farklı sözleşmelerde sıkça karşımıza çıkabilen mücbir sebep ifadesi, beklenmedik ve herhangi bir etkimizin olmadığı durumları anlatmak için kullanılır. Kelime anlamı zorlayıcı olan mücbir, elde olmayan olayları ifade etmek için kullanılır.
Mücbir sebep, tarafların iradesi dışında meydana gelen ve kaçınılamayan olağanüstü durumları ifade eder. Bu durumlar, kişilerin veya işletmelerin yükümlülüklerini yerine getirmesini veya sözleşmeleri icra etmesini geçici veya sürekli olarak engelleyebilir. Kısacası mücbir sebep, olağan durumların dışında meydana gelen ani ve beklenmedik olaylar için kullanılan bir hukuki kavramdır.
Mücbir Sebep Halleri Nelerdir?
Mücbir sebep halleri ise her poliçede ya da sözleşmede farklılık gösterebilmekle birlikte çoğunlukla doğal afetler, savaş, terör saldırısı, grev, lokavt, salgın hastalık ve hükümet müdahalesi gibi durumları kapsar.
- Doğal Afetler: Tahmin edileceği üzere başlangıcında herhangi bir insan etkisinin olamayacağı doğa olayları esnasında ve sonrasında pek çok yaşamsal faaliyet duracaktır. Dolayısıyla deprem, sel, yangın, tsunami, fırtına, kasırga, toprak kayması gibi doğal afetler mücbir sebep olarak kabul edilir.
- Savaş ve İç Savaş: Can güvenliği tehlikesinin en yüksek hissedildiği ve güvenliği sağlamak üzere tüm diğer faaliyetlerin durdurulduğu zamanlar arasında savaşlar gelmekte. Bu sebeple ülkeler arasında savaş veya iç savaş durumları, mücbir sebep olarak değerlendirilebilir.
- Terör Saldırıları: Terörist saldırılar da tıpkı savaşlar gibi işletmelerin faaliyetlerini veya tarafların yükümlülüklerini yerine getirmesini engelleyebilir.
- Grev ve Lokavt: Greve veya lokavta giren işçiler, işletmelerin normal işleyişini etkileyebilir ve bu durum, mücbir sebep olarak kabul edilebilir.
- Salgın Hastalıklar: Büyük çaptaki salgın hastalıklar, toplulukların karantina altına girmesine ve dolayısıyla hayatın olağan akışının belli bir süreliğine durmasına yol açacaktır.
- Hükümetin Müdahalesi: Hükümetin aldığı ani ve beklenmedik kararlar, işletmeleri ve tarafları etkileyerek mücbir sebep olarak değerlendirilebilir.